Taşıyıcı sistemler, mimar ve inşaat mühendislerinin en temel ilgi alanlarından biridir. İnsanlar
varoluşlarından bu yana barınmak ve yaşamlarını sürdürebilmek için strüktür sistemleri ile uğraşmışlar
ve onları geliştirmişlerdir. Göçebe ve yerleşik kavimlerin uyguladıkları taşıyıcı sistemler farklı
özellikler göstermiştir. Mimari eser gözüyle bakıldığında insanlık tarihinde yığma yapı ilkesine bağlı
olarak izlenen gelişmelerin kalıntıları günümüze kadar ulaşabilmiştir. Özellikle 20. yüzyıldaki
teknolojik gelişmeler taşıyıcı sistemlere yeni açınımlar kazandırmış, KABUK SİSTEMLER,
KATLANMIŞ PLAKLAR, UZAY KAFES SİSTEMLER, ÇADIR VE PNÖMATİK SİSTEMLER
gibi yeni taşıyıcı sistemler mimarlıkta yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Teknolojik açıdan
gelişmiş olan ülkeler inşaat sektörü ve yapımdaki gelişmişliklerini dünya fuarlarında çağdaş taşıyıcı
sistemleri uygulayarak vurgulamaya gayret göstermektedirler.
Bu kitapta öncelikle taşıyıcı sistem kavramı yoğun bir şekilde tartışılmakta, strüktür sistemlerine genel
bir bakışla yapılan sınıflandırmalar değerlendirilmekte ve doğa strüktürleri örneklenmektedir. Daha
sonra; 20. yüzyılda geniş açıklıkları geçmek veya daha büyük ve yüksek binalar yapmakta yoğun bir
biçimde uygulanan taşıyıcı sistemler ilke ve uygulanma örnekleriyle açıklamaya çalışılmıştır. Her bir
konu kendi içinde; incelenen taşıyıcı sistemin tarihsel süreç içindeki gelişimi, yapım özellikleri, uygun
malzemeler, geometri, taşıyıcı sistem ilkeleri ve uygulama örnekleri gibi alt başlıklar altında ele
alınmıştır. Dönel yüzeyler ve öteleme yüzeylerinin genel formüllerinin çıkarılması örneklenerek
tasarımcıların geometrik verileri kolaylıkla belirleyebilmeleri olanağı sunulmuştur. Son bölüme de son
30 yıl içinde teknolojik yönden çağdaş mimariye damgasını vurmuş mimarların eserlerinden örnekler
eklenmiştir. Bu bilgilendirme ile çağdaş taşıyıcı sistemlerin ülkemizde daha yaygın olarak
kullanılmaya başlanacağı ümit edilmektedir.
Prof. Dr. H. Çetin TÜRKÇÜ
İzmir, 2003

İÇİNDEKİLER

BÖLÜM 1 TARİHSEL SÜREÇ VE GENEL KAVRAMLAR
BÖLÜM 2 STRÜKTÜR SİSTEMLERİ VE SINIFLAMASI
BÖLÜM 3 KATLANMIŞ PLAKLAR
BÖLÜM 4 EĞRİ YÜZEYLERİN GEOMETRİSİ
BÖLÜM 5 İNCE KABUK SİSTEMLER
BÖLÜM 6 LAMİNE (TUTKALLI-TABAKANLANMIŞ) AHŞAP YAPILAR
BÖLÜM 7 KABLO SİSTEMLER
BÖLÜM 8 MEMBRAN SİSTEMLERDE GENEL İLKELER
BÖLÜM 9 AÇIK MEMBRAN (ÇADIR) SİSTEMLER
BÖLÜM 10 PNÖMATİK SİSTEMLER - ŞİŞİRME SİSTEMLER
BÖLÜM 11 UZAY KAFES SİSTEMLER
BÖLÜM 12 EĞRİ YÜZEYLİ UZAY KAFES SİSTEMLER
BÖLÜM 13 YÜKSEK TEKNOLOJİLİ (HIGH-TECH) MİMARLIK ÖRNEKLERİ
YARARLANILAN VE KONU İLE İLGİLİ YAYINLAR